Chiến lược kinh doanh (business strategy) là một khái niệm quen thuộc trong cộng đồng doanh nghiệp. Đây giống như là một kim chỉ nam không thể thiếu đối với các chủ doanh nghiệp đến với thành công. Vậy, việc đưa ra chiến lược kinh doanh sáng suốt, phù hợp và hiệu quả là điều quan trọng để giúp doanh nghiệp phát triển và cạnh tranh trên thị trường. Do đó, việc nghiên cứu và xây dựng chiến lược kinh doanh là một hoạt động rất quan trọng trong quá trình quản lý và phát triển doanh nghiệp.
Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp về khái niệm chiến lược kinh doanh là gì? và hướng dẫn xây dựng chiến lược kinh doanh thành công.
Khái niệm về chiến lược kinh doanh
Chiến lược kinh doanh (business strategy) là một kế hoạch dài hạn được sáng lập để đạt được các mục tiêu kinh doanh xác định, do đó nó là một nghệ thuật phối hợp các hoạt động và điều khiển chúng để đạt tới mục tiêu dài hạn của doanh nghiệp. Là một phần quan trọng bao gồm chuỗi các phương pháp, cách thức hoạt động kinh doanh xuyên suốt trong một thời gian dài.
Chiến lược kinh doanh thể hiện thế mạnh của doanh nghiệp, các nguồn lực có thể huy động, các cơ hội cũng như điểm yếu và mối nguy phải đối mặt.
Cụ thể, chiến lược kinh doanh là một khái niệm thuộc khoa học chiến lược và đề cập đến kế hoạch tổng thể cho hoạt động kinh doanh. Nó giúp các chủ doanh nghiệp xác định và tận dụng tối đa các cơ hội thị trường, tăng cường thế mạnh cạnh tranh của doanh nghiệp và đạt được lợi nhuận cao nhất. Nó cũng giúp các doanh nghiệp đối mặt với các thách thức và nguy cơ khác nhau, tăng khả năng phát triển bền vững và đạt được tầm nhìn dài hạn của doanh nghiệp. Tóm lại, chiến lược kinh doanh là một yếu tố cực kỳ quan trọng đối với sự thành công của doanh nghiệp.
Lưu ý: Chiến lược kinh doanh và chiến thuật kinh doanh là hai khái niệm khác nhau. Chiến thuật là một phần của chiến lược, tập trung vào cách thức thực hiện từng bước chiến lược. Tuy nhiên, chiến lược kinh doanh có tính chất bao quát và ở mức độ cao hơn, bao gồm các hoạt động và quyết định lớn hơn.
Một chiến lược kinh doanh thành công sẽ giúp doanh nghiệp tăng trưởng, cạnh tranh hiệu quả với các đối thủ và mang lại lợi nhuận. Để đạt được điều này, chiến lược kinh doanh phải xác định rõ mục tiêu, khác biệt với đối thủ ở điểm nào và làm thế nào để tạo ra doanh thu.
Các chiến lược kinh doanh cơ bản mà bạn có thể tham khảo
Một mô hình kinh doanh thành công đòi hỏi phải có một chiến lược kinh doanh chính xác và hiệu quả, dưới đây là những chiến lược quan trọng và cơ bản, mà bạn có thể tham khảo để triển khai:
1. Cạnh tranh để khác biệt
Để khác biệt với các đối thủ, doanh nghiệp cần tìm ra những điểm mạnh của mình và tận dụng chúng để tạo ra giá trị độc đáo và khác biệt. Việc tìm kiếm những cách tiếp cận mới, tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ độc đáo, phù hợp với nhu cầu thị trường là rất quan trọng.
Một số ví dụ về cách thức tạo ra giá trị khác biệt bao gồm phát triển sản phẩm mới, nâng cao chất lượng dịch vụ, thiết kế đặc biệt, tạo ra trải nghiệm tuyệt vời cho khách hàng, cải tiến quy trình sản xuất và phân phối sản phẩm để tiết kiệm chi phí và tăng cường hiệu quả.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể tận dụng các công nghệ mới, áp dụng các phương pháp quản lý tiên tiến, tạo ra một môi trường làm việc tốt và thu hút nhân tài.
Tóm lại, để thành công trong kinh doanh, cạnh tranh để khác biệt là một trong những chiến lược quan trọng và cơ bản cần được áp dụng. Bằng cách tìm ra những giá trị độc đáo và khác biệt, doanh nghiệp sẽ có thể thu hút khách hàng và đối thủ cạnh tranh.
2. Cạnh tranh vì lợi nhuận
Kinh doanh không chỉ là về việc giành được thị phần lớn nhất trong thị trường hoặc phát triển doanh nghiệp, với tốc độ chóng mặt. Điều quan trọng nhất là lợi nhuận mà bạn có thể tạo ra. Vì vậy, nếu tất cả các chiến lược của bạn không tập trung vào việc tạo ra giá trị kinh tế và lợi nhuận, thì tốt nhất là không nên đầu tư thời gian và nỗ lực thực hiện chúng.
3. Tìm hiểu và thấu hiểu thị trường
Mỗi doanh nghiệp là một phần của hệ sinh thái kinh tế và thị trường, mỗi thị trường có những đặc điểm và tính cách riêng. Hiểu rõ về thị trường và đối thủ sẽ giúp doanh nghiệp, hình thành tư duy chiến lược về cách tồn tại và cạnh tranh trong tương lai. Điều này rất quan trọng để tạo ra lợi nhuận cho doanh nghiệp.
4. Xác định được đối tượng khách hàng
Để đạt được thành công trong kinh doanh, bạn cần xác định chính xác đối tượng khách hàng mà bạn đang nhắm đến và cách bạn phục vụ tập khách hàng này. Bạn không thể bán sản phẩm hoặc dịch vụ của mình cho tất cả mọi người, mà chỉ có một số khách hàng tiềm năng có chung nhu cầu của họ. Vì vậy, điều quan trọng là phải xác định những bước cụ thể để đáp ứng nhu cầu của khách hàng bằng cách cung cấp sản phẩm và giá trị phù hợp.
5. Hãy nói không khi cần thiết
Sau khi tìm hiểu thị trường, khách hàng và xác định giá trị cam kết của doanh nghiệp, việc từ chối các yêu cầu không phù hợp là rất cần thiết. Điều này bao gồm không phục vụ những tệp khách hàng không phù hợp, không thực hiện các hoạt động không cần thiết và không cung cấp các sản phẩm hoặc dịch vụ không phù hợp. Việc đưa ra quyết định về những gì nên và không nên làm trong chiến lược kinh doanh là rất quan trọng và mang lại ý nghĩa tương đương.
Điểm đặc trưng của chiến lược kinh doanh
Điểm đặc trưng của chiến lược kinh doanh là sự ổn định theo thời gian hơn là việc thực thi một chiến thuật kinh doanh cụ thể. Chiến lược kinh doanh không phải là một mô hình có tính bất biến, và nó cần thay đổi để thích ứng với sự biến động trong thị trường. Tuy nhiên, xây dựng chiến lược chỉ thay đổi khi biến động thị trường quá lớn, còn sự biến động ở mức độ vừa và nhỏ thì cần thay đổi chiến thuật để thích ứng.
Điểm đặc trưng khác của chiến lược kinh doanh là cần được sự đồng thuận và thực hiện từ toàn bộ tập thể doanh nghiệp, từ cấp quản lý cao nhất cho đến nhân viên cơ sở. Điều này giúp đảm bảo tính nhất quán và hiệu quả của chiến lược, đồng thời tạo động lực cho toàn bộ nhân viên trong doanh nghiệp để thực hiện chiến lược đó một cách tốt nhất. Việc thực hiện chiến lược kinh doanh cần sự đồng thuận và sự tham gia tích cực của toàn bộ tập thể doanh nghiệp, từ việc lựa chọn mục tiêu, xác định đối tượng khách hàng, phân tích thị trường, đến việc quyết định về sản phẩm, dịch vụ và chiến lược giá cả.
Chiến lược kinh doanh đóng vai trò gì?
Vai trò của chiến lược kinh doanh là một kế hoạch dài hạn để định hướng cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và nó đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đạt được sự thành công trong kinh doanh, không chỉ đơn giản là chiếm được thị trường và khách hàng mà còn phải có tính cạnh tranh cao, đánh bại đối thủ cạnh tranh và thích nghi với sự thay đổi của thị trường. Vì vậy, các doanh nghiệp cần luôn sẵn sàng thay đổi và điều chỉnh chiến lược kinh doanh của mình để duy trì tính khả thi và cạnh tranh trong thị trường.
Mô hình chiến lược tăng trưởng của doanh nghiệp
Sản phẩm và thị trường
- Khách hàng hiện tại
- Thị trường có liên quan
- Khách hàng mới
Phân khúc hiện tại
- Thâm nhập thị trường
- Mở rộng thị trường
- Phát triển thị trường
Những thứ có liên quan
- Mở rộng sản phẩm
- Mở rộng kinh doanh
- Phát triển kinh doanh: sản phẩm tập trung
Phát triển dịch vụ mới
- Phát triển sản phẩm
- Phát triển kinh doanh thị trường tập trung
- Đa dạng hóa
Hai cách để có thể đạt được mục tiêu kinh doanh:
- Ma trận thị trường sản phẩm là một công cụ quan trọng để doanh nghiệp có thể xác định chiến lược tăng trưởng phù hợp với mục tiêu của mình. Nó cho phép doanh nghiệp xác định được vị trí của mình trong thị trường và đưa ra quyết định tập trung vào các sản phẩm và khách hàng hiện tại hoặc tìm kiếm các sản phẩm và khách hàng mới để phát triển.
- Việc quản lí tốt các công việc hiện tại là rất quan trọng để đảm bảo doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và tối ưu hóa lợi nhuận. Tuy nhiên, để đạt được tăng trưởng bền vững, doanh nghiệp cũng cần phải tìm ra các công việc mới và tập trung vào việc phát triển sản phẩm và khách hàng mới.
Có nhiều chiến lược tăng trưởng khác nhau được đề xuất trong ma trận thị trường sản phẩm, ví dụ như chiến lược tiên phong, chiến lược phát triển sản phẩm, chiến lược đa dạng hóa sản phẩm và chiến lược thâm nhập thị trường mới. Doanh nghiệp cần phải chọn chiến lược phù hợp với mục tiêu và năng lực của mình để đạt được tăng trưởng bền vững trong thời gian dài.
Những cách xây dựng chiến lược kinh doanh thành công
Muốn xây dựng chiến lược kinh doanh thành công, hãy lưu ý 4 bước sau:
1. Xác định được mục tiêu
Để đặt mục tiêu cho doanh nghiệp, cần áp dụng quy tắc S.M.A.R.T để đảm bảo tính cụ thể, đo lường được, đạt được, phù hợp với lĩnh vực kinh doanh và có mốc thời gian xác định. Mục tiêu cần rõ ràng và cụ thể, tập trung vào những điểm cần cải thiện và đạt được kết quả cao nhất. Ngoài ra, cần xem xét nguồn lực và mức độ cạnh tranh để đưa ra mục tiêu thách thức nhưng vẫn đạt được.
Dưới đây là quy tắc S.M.A.R.T để lập mục tiêu cho doanh nghiệp:
S = Specific: mục tiêu phải xác định rõ ràng, cụ thể
M = Measurable: mục tiêu phải có thể đo lường được
A = Attainable: mục tiêu cần phải thách thức nhưng vẫn phải có thể đạt được. Khi xác định mục tiêu, cần lưu ý đến các yếu tố như nguồn lực của doanh nghiệp, mức độ cạnh tranh của đối thủ và các yếu tố khác
R = Relevant: mục tiêu phải phù hợp với lĩnh vực kinh doanh, có kết quả thực tế chứ không chỉ là số hoạt động
T = Time bound: mục tiêu cần phải có mốc thời gian đạt được, xác định thời gian cụ thể để đảm bảo có sự kiểm soát và đánh giá kết quả.
2. Nghiên cứu thị trường
Để xây dựng một chiến lược kinh doanh hiệu quả, phân tích thị trường, các đối thủ và vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp là rất quan trọng. Mô hình phân tích SWOT có thể giúp bạn làm được điều đó. SWOT là từ viết tắt của:
S – Strengths: Thế mạnh của doanh nghiệp, những điểm mạnh mà doanh nghiệp có thể tận dụng để cạnh tranh trên thị trường.
W – Weaknesses: Những điểm yếu của doanh nghiệp, những vấn đề cần phải khắc phục để tránh bị đối thủ khai thác.
O – Opportunities: Những cơ hội trên thị trường mà doanh nghiệp có thể khai thác để tăng doanh số và lợi nhuận.
T – Threats: Những mối đe dọa tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Mặc dù có nhiều mô hình phân tích khác như PEST hoặc ma trận BCG, nhưng SWOT thường được sử dụng phổ biến nhất.
3. Tạo chiến lược cho sản phẩm
Để đạt được mục tiêu kinh doanh và tận dụng lợi thế cạnh tranh, doanh nghiệp cần xác định và tạo chiến lược sản phẩm phù hợp, là một phần quan trọng trong chiến lược kinh doanh.
Vì đây là mặt hàng hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp trên thị trường, việc xác định chiến lược sản phẩm, dịch vụ giúp doanh nghiệp tập trung vào thiết kế sản phẩm, dịch vụ phù hợp với nhu cầu và thị hiếu của khách hàng, đồng thời giúp hạn chế rủi ro tiềm ẩn trên thị trường.
4. Đo lường, đánh giá, tối ưu
Bước cuối cùng trong quá trình xây dựng chiến lược kinh doanh là đánh giá, kiểm tra và bổ sung cho phù hợp với mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp. Hiện nay, trên thị trường đã có nhiều phần mềm hỗ trợ tự động thống kê số liệu, giúp nhà quản lý có thể cập nhật chính xác và dễ dàng theo dõi. Nhờ đó, ban lãnh đạo có thể điều chỉnh kế hoạch thực thi hoặc cả chiến lược để mang lại hiệu quả tốt nhất. Điều chỉnh cần thiết để đảm bảo rằng doanh nghiệp đang hoạt động đúng hướng và đạt được mục tiêu kinh doanh.
Trên đây là một vài thông tin về chiến lược kinh doanh cũng như các bước triển khai, mong rằng bài viết này phần nào đó giúp ích cho doanh nghiệp hoặc thương hiệu của bạn, nếu muốn biết rõ hơn về chiến lược kinh doanh hay bản đồ chiến lược đừng ngần ngại mà hãy gọi ngay cho Brandlove nhé, bạn sẽ được tư vấn và hỗ trợ chi tiết nhất.
